De mogelijkheden van acupunctuur bij menopauzale klachten

De menopauze is een natuurlijk fenomeen en wordt gedefinieerd als twaalf opeenvolgende maanden zonder menstruatie. De gemiddelde leeftijd van de menopauze in ontwikkelde landen is 51 jaar.
 
Hoewel het een natuurlijk proces is, kunnen de jaren voorafgaand aan en volgend op de menopauze gepaard gaan met verschillende symptomen, variërend in ernst van mild tot invaliderend. De gemiddelde duur van de symptomen is zeven jaar.
 
Talrijke factoren beïnvloeden de algehele impact van de menopauze, waaronder de leeftijd waarop deze optreedt, etniciteit, cultuur, sociaal-economische achtergrond, algemene gezondheid en welzijn. Of de menopauze operatief wordt geïnduceerd of op natuurlijke wijze plaatsvindt, speelt ook een cruciale rol. Bovendien zijn er verschillen tussen vrouwen die kinderen hebben gekregen en vrouwen die dat niet hebben gedaan, waarbij de vraag of dit te wijten was aan keuze of omstandigheden de kwestie nog ingewikkelder maakte. Vrouwen die zwanger zijn geweest maar nooit kinderen hebben gekregen, melden bijvoorbeeld dat ze een negatievere houding ten opzichte van de menopauze hebben. Vrouwen die nog nooit kinderen hebben gehad, rapporteren echter ook minder vaak bepaalde symptomen, zoals opvliegers en vaginale droogheid.
 
Omdat de overgang naar de menopauze een individueel en langdurig proces is, kunnen behandelingen op maat, zoals die bij acupunctuur, aanzienlijke voordelen opleveren.
 
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat acupunctuur verlichting kan bieden bij enkele van de meest voorkomende symptomen van de menopauze.
 
Vasomotorische symptomen (VMS), waaronder opvliegers en nachtelijk zweten, behoren tot de meest voorkomende problemen bij vrouwen in de menopauze. Ze treffen ongeveer 70% van de vrouwen in westerse culturen. VMS is ook een van de best bestudeerde gebieden met betrekking tot acupunctuur en de menopauze.
Een review uit 2009 door Alfhaily en Ewies concludeerde dat de meeste onderzoeken naar acupunctuur voor VMS een vermindering van 50% in opvliegers rapporteerden die tot zes maanden aanhielden. Een meta-analyse uit 2015 door Chiu et al. ondersteunt deze resultaten. Het beoordeelde 12 onderzoeken met in totaal 869 deelnemers en ontdekte dat acupunctuur de frequentie en ernst van opvliegers aanzienlijk verminderde. Het bleek ook dat acupunctuur de menopauze-gerelateerde psychologische, somatische en urogenitale symptomen verbeterde, evenals de algehele kwaliteit van leven.
 
De resultaten van deze beoordelingen suggereren dat acupunctuur aanzienlijke voordelen heeft voor vrouwen die lijden aan VMS in de menopauze.
 
 
Veel vrouwen in de menopauze lijden ook aan stemmingsstoornissen zoals depressie en angst. Dit is een ander gebied waar acupunctuur kan helpen.
 
Een review uit 2013 door Sniezek en Siddiqui omvatte zes onderzoeken met in totaal 605 vrouwelijke proefpersonen in de leeftijd van 18-71 jaar. Van deze onderzoeken gingen er vier over depressie (waarvan drie zich concentreerden op depressieve stoornissen), één over angst en één over beide aandoeningen. Bij één van de onderzoeken waren vrouwen in de menopauze betrokken met depressie en VMS.
 
De auteurs van de studie concludeerden dat, hoewel de kwaliteit van het bewijsmateriaal gemengd was, acupunctuur “veelbelovend” was als therapie voor vrouwen in de menopauze met depressie. Zij vervolgden met te zeggen: „Op dit moment is het redelijk om acupunctuur te gebruiken als aanvullende therapie voor de behandeling van depressie bij postmenopauzale vrouwen die vasomotorische symptomen hebben.”
 
Een eerder overzicht uit 2007 door Pilkington et al. concentreerde zich op acupunctuur bij angst. Het omvatte 12 gecontroleerde onderzoeken, waarvan 10 RCT's. Alle onderzoeken rapporteerden positieve resultaten.
 
Een review uit 2015 door Berezza et al.9 omvatte twaalf onderzoeken naar acupunctuur voor slaapstoornissen bij postmenopauzale vrouwen. De onderzoeken omvatten een breed scala aan behandelprotocollen, interventies en duur. Over het geheel genomen rapporteerde 75% verbeteringen in slaapklachten na acupunctuurbehandeling.
 
 
Osteoporose is een veel voorkomend probleem bij vrouwen na de menopauze. Verschillende grootschalige beoordelingen geven aan dat acupunctuur zou kunnen helpen.
 
Een systematische review en meta-analyse uit 2018 door Pan et al.10 omvatten 35 onderzoeken en in totaal 3014 deelnemers. Het bleek dat warme acupunctuur, vergeleken met alleen een farmaceutische behandeling, de botmineraaldichtheid (BMD) van het dijbeen en de lumbale wervelkolom verhoogde. Het verhoogde ook de serumcalcium- en estradiolspiegels, verlaagde serumalkalinefosfatase en verlichtte de pijn. Elektroacupunctuur had ook positieve effecten op serumcalcium, serumalkalinefosfatase en pijn.
Een review uit 2020 door Xu et al.11 ondersteunde deze resultaten. Het omvatte 13 systematische reviews en meta-analyses gepubliceerd tussen 2013 en 2018. Ze vonden bewijs van hoge kwaliteit dat acupunctuur en moxibustie de BMD bij primaire osteoporose kunnen verbeteren. Ze ontdekten ook dat deze therapieën de pijnscores op de visuele analoge schaal (VAS) zouden kunnen verbeteren, hoewel de kwaliteit van het bewijsmateriaal lager was.

Bron:
Evidence based acupuncture